zobacz zdjęcia
Odpady
są to zużyte przedmioty i substancje stałe, jak również ciecze nie będące ściekami, które powstały w wyniku bytowania człowieka i jego działalności przemyslowej.
Podział odpadów najczęściej spotykany, to ze względu na ich pochodzenie tj.:
-odpady przemysłowe powstające przy wydobyciu i przetwarzaniu różnych surowców:
· odpady górnicze
· szlamy poflotacyjne i odpady popłuczkowe przetwórstwa węglowego, barytowego, siarkowego, miedziowego i cynkowo-ołowiowego,
· popioły lotne i żużel z elektrowni, elektrociepłowni.
Tylko w 1996 roku na jednego mieszkańca Polski było nagromadzonych 2 mln ton odpadów przemysłowych co daje 52 tony na 1 mieszkanie Polski.
Odpady przemysłowe stanowią istotny czynnik degradacji środowiska ze względu na wysoką toksyczność, palność, wybuchowość i rakotwórczość.
- odpady bytowo-gospodarcze są związane z powstałościami po działalności bytowo-gospodarczych człowieka w środowisku miejskim, osiedlowym.
Na jednego mieszkańca przypada 2 m3 wytworzonych odpadów i jest to uzależnione od poziomu życia
.
Tylko 55% ludności jest obsługiwana przez komunalne służby oczyszczania miasta-a na zachodzie Europy ponad 90%.
W Polsce 78% odpadów komunalnych kieruje sie na wysypiska-zajmujące 3058 ha(1998).
Ilość odpadów komunalnych stale wzrasta.
Niewielka ilość (2%) odpadów jest przerabiana przez kompostowanie w Katowicach, Warszawie, Łodzi i Radomiu.
Odpady organiczne stanowią 50% domowych śmieci i ten materiał organiczny powinien być wprowadzony z powrotem do obiegu w przyrodzie.
Nagromadzenie dużej ilości odpadów na małej powierzchni wpływa bardzo źle na
środowisko powodując
-zanieczyszczenie wód gruntowych i powierzchniowych
-zanieczyszczenie atmosfery, gleby i okolicznej roślinności
-stanowi zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne
-niszczy walory estetyczne środowiska
Żeby chronić środowisko przed odpadami należy w jak największym stopniu je zagospodarować. Każdy odpad może być potencjalnym surowcem. Zagospodarowanie wszystkich odpadów może odbywać się na drodze ich ponownego gospodarczego wykorzystania bądź spalenia jako:
-surowce wtórne (np. metale kolorowe, żelazo, makulatura, szkło, tworzyw sztucznych)
-surowce do produkcji półfabrykatów z żużli i popiołów lotnych, z odpadów przemysłu drzewnego, włókienniczego, ceramicznego, tworzyw sztucznych
-substancje do nawożenia w rolnictwie i rekultywacji gleb zdegradowanych
-materiały do budowy dróg i rekultywacji terenów.
SPALANIE to najbardziej radykalna metoda unieszkodliwienia odpadów przemysłowych i komunalnych odbywająca się w specjalnie do tego przeznaczonych piecach. Piece takie przy zastosowaniu urządzeń odpylających może być przy bardzo dużych aglomeracjach miejskich dobrym rozwiązaniem.
Inne sposoby unieszkodliwienia odpadów:
-piroliza
-neutralizacja chemiczna
-reakcje utleniania
-mokre spalanie
KOMPOSTOWANIE to kontrolowany tlenowy biotermiczny proces, w którym odpady organiczne zostają rozłożone na kompost, będący innym nawozem organicznym. Dzieli się ono na pryzmowe i komorowe.
Odpady z kuchni trafiające na wysypisko są kłopotliwe i wymagają dodatkowych opłat, dlatego kompostowanie jest najprostszą metodą zagospodarowania odpadów organicznych i wykorzystania ich.
Należałoby tak wygospodarować miejsce i odpowiednie pojemniki ( a co za tym idzie i infrastrukturę idącą w tym kierunku ) i odpowiednią częstotliwość wywożenia a nasze środowisko byłoby o wiele czystsze.
SKŁADOWANIE ODPADÓW jest najszybszą i najczęściej stosowaną metodą zagospodarowania powstała z braku możliwości ich spożytkowania.
Wysypisko nie jest formą utylizacji odpadów, a jedynie sposobem ich zagospodarowywania.
Wysypiska średnie to 1-5 ha
bardzo duże 10-30 ha
Szkodliwość wysypisk zależy od:
-fizycznych, chemicznych i biologicznych właściwości odpadów
-wielkości masy odpadów
-jakości gruntu i warunków hydrologicznych
-sposobu zagospodarowywania środowiska na terenie przyległym do wysypiska
-sposobu urządzania i eksploatacji wysypisk
-sposobu rekultywacji i docelowego zagospodarowywania terenu wysypiskowego
Każda lokalizacja składowiska jest niekorzystna dla środowiska dlatego należy
przeznaczać pod wysypiska wszelkiego rodzaju nieużytki i najsłabsze grunty rolne (klasy VI) suchogruntowe nieużytki oraz niepodmokłe grunty orne.
Sposoby pomniejszania przyczyn powstawania odpadów
-redukcja ilości powstających odpadów
-selektywne składowanie odpadów
-stosowanie tzw. czystych technologii produkcji małoodpadowych
-usprawnienie metod kontroli i nadzoru powstających odpadów
-rozbudowanie systemu preferencji i motywacji dla podmiotów gospodarczych
zagospodarowywujących surowce wtórne.
Prawidłowo realizowana gospodarka odpadami obejmuje:
-aktywną zbiórkę odpadów
-transport specjalistycznym sprzętem
-czasowe gromadzenie odpadów na składowisku
-przerób największej ich ilości
Wspaniałym przykładem wykorzystania selektywnej zbiórki surowców wtórnych jest stosowany w Belgi Park Recyklingu.
Jest to miejsce gdzie mieszkańcy mogą sami odwieźć zbędne odpady.
Cały park podzielony jest na rewiry z pojemnikami i kontenerami na:
odpady drzewne,
gruz,
kompost,
azbest,
tekturę,
lekkie drewno,
szkło białe,
szkło kolorowe,
baterie,
świetlówki,
żarówki,
korki od butelek,
olej z frytkownic,
olej silnikowy,
szkło niebezpieczne,
części samochodowe,
wielkogabarytowe: lodówki, telewizory, pralki, odkurzacze, meble,
z tworzyw sztucznych butelki z:
PE,
PP,
PET,
PCV.
Różne zakłady za naprawę pobierają 10% wartości i można je jeszcze powtórnie użytkować.
W ten sposób ubożsi lub startujący młodzi mogą zaopatrzyć się w potrzebne im materiały.
Pracownicy zakładów komunalnych objeżdżają miasto i w określonych dniach odbierają określony rodzaj odpadów.
Innym przykładem na stosowanie worków o różnych kolorach i oznakowaniu przy czym za złe sortowanie są kary pieniężne.
Dla ludności uboższej wystawiane są pojemniki w mieście.
Ten sposób selekcjonowania na jeden minus-jest drogi.
Powinniśmy bacznie przyglądać się naszym zachodnim i najbardziej efektywne wzorce zastosować u nas.
Zarząd miasta Opola wprowadził program Selektywnej zbiórki odpadów w Opolu w latach 1998-2000, czego efektem było wystawienie specjalnie przystosowanych pojemników do selektywnego gromadzenia papieru i szkła.
Do września 1995r odpady komunalne były składowane na centralnym składowisku przy al. Przyjaźni w Opolu. Znajduje się ono w starym wyrobisku pomarglowym (17 ha). Składowano tam śmieci od zakończenia II wojny światowej. W 1995r znalazło się ono jako jeden z 45 obiektów-składowisk najbardziej niebezpiecznych podczas badań prowadzonych przez Uniwersytet Opolski stwierdziły znaczne zanieczyszczenia wody głębinowej przenikającej ze składowiska do nieczynnego ujęcia przy ulicy Duboisa.
Obecnie odpady komunalne są składowane na nowym wysypisku przy ul. Podmiejskiej w Opolu na terenie zamkniętego wyrobiska Marglii Kredowych. Pod składowisko odpadów komunalnych oraz zakład segregacji odpadów przeznaczono 36,6 ha. Na kwatery składowiskowe przeznaczono 22 ha. Powierzchnia I kwatery składowania odpadów komunalnych to 8,56 ha o pojemności 686 tys. m3. Powierzchnia II i III kwatery wynosi obecnie 13,44 ha. I kwatera posiada zabezpieczenie techniczne jak wyłożenie spągu folią,
drenaż na odcieki
oraz studnie odgazowania.
Przy składowisku przewidziano obiekty towarzyszące:
myjnie samochodów,
brodzik do odkażania kół samochodowych,
obiekt wstępnej segregacji odpadów.
Docelowo wykorzysta się cały przeznaczony teren (4 kwatery) z czego 4 ha to zaplecze techniczne. Dla lepszego wykorzystania niecki składowiska i zwiększenia ilości odpadów doń wrzuconych został zakupiony doń Kompaktor BOMAG 670RB zagęszczający mechanicznie odpady. Są one również przekładane warstwą izolacyjną z piasków.
Ze względu na swoje położenie (rzeka Odra-70m od linii brzegowej oraz podziemne złoża wód pitnych) wybudowano drenaż wód czystych i odcieków jak również system odgazowujący, a całe składowisko jest uszczelnione folią PEHD i ma dodatkowo ułożony bentomat.
W niecce składowiska istnieje system pompowni wody czystej, która jest tłoczona do Odry i odcinków, które poprzez zbiornik retencyjny i kolektor tłoczony odprowadzane są do miejskiej sieci kanalizacyjnej.
Zakład komunalny w Opolu przyjmuje odpady komunalne z gminy Opole i czterech gmin sąsiednich. Dziennie przyjmowanych jest około 400 ton odpadów. Ze względu na nieczynny system segregacji metodą ``BRAM`` ponad 90% odpadów jest deponowanych w niecce.
Najpoważniejszy mankament składowiska to wcześniej już wspomniana lokalizacja przy Odrze, przez co w trakcie bardzo wysokich stanów wody w rzece może być narażony na zalewanie. I tak się stało w trakcie powodzi 1997r. Wysypisko uległo zniszczeniu. Na jego odbudowę Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył kwotę ponad 4 mln
Źródło:
Biuletyn ekologiczny 2
Opole - Przyroda i Środowisko
Skorzystano ze zdjęć:
Folder reklamowy "Polwodu"
Folder Opole - Przyroda i Środowisko