Historia, zabytki
Pierwsze źródła
pisane o tej wsi pochodzą dopiero z roku 1430 po najeździe
Husytów na Śląsk. Jest to dokument księcia głogowskiego
Bolka V. Nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie ze starosłowiańskiego
"chrzelnia" czyli czhrzelnica. Legenda głosi,
iż pierwsze nauki chrystianizmu głosili tu Cyryl i
Metody. Być może udzielali chrztu miejscowej ludności. |
Zamek | - | W XIV wieku książęta opolscy budują w Chrzelicach zamek obronny w stylu gotyckim w kształcie prostokąta, otoczony fosą.Wewnątrz dziedzinca znajdowała się wieża obronna. Około roku 1694 Posadowscy gruntownie przebudowują zamek na barokową rezydencję. Dawne umocnienia ziemno - wodne przemieniono w park krajobrazowy z okazami starodrzewia. W roku 1783 król Fryderyk II odkupił od hrabiego Dietrichsteina obejmujące 12 wsi dobra chrzelickie z lasami i miasteczkiem Strzeleczki. |
Budowla w
stanie pełnej używalności przetrwała do lat sześćdziesiątych.
Obecnie ruina. |
Kapliczka | - | Barokowa
dzwonnica zbudowana w 1774 roku, posiadała w szczycie od
południa prymitywny zegar słoneczny. Na jej budowę z
pewnością wpłynęła szalejąca w okolicy epidemia
cholery. Stanowiła ona votum sercem składane na chwałę
Bożą za przetrwanie zarazy i była wyrazicielem smutku
po stracie najbliższych osób. |
Przy polnej
drodze z Chrzelic do Racławiczek znajduje się skromna
kapliczka w kształcie słupa pokryta daszkiem.
Pierwotnie w górnych wnękach znajdowały się obrazy
Matki Boskiej i świętych patronów. Kapliczka znajduje
się nieopodal masowej mogiły Chrzeliczan zmarłych w
skutek klęski głodu. Wzniesiono ją w intencji zmarłych
podczas epidemii "tyfusu głodowego" (1847 r.) |
Kamienne rzeźby | - | Posąg kamienny św. Floriana usadowiony jest na murowanym postumencie. Postać świętego jest odwiecznym wyobrażeniem rycerza rzymskiego w chełmie ze sztandarem, trzymającego w ręku naczynie, za pomocą którego gasi płomienie. Jest patronem chroniącym przed pożarami i nieurodzajem. |
Figurę
św. Jana Nepomucena umiejscowiono obok mostu na rzece
Białce, przy rozwidleniu dróg Chrzelice-Łącznik-Pogórze.
Jest wykonana z kamienia i usadowiona na cokole z
ozdobnym kartuszem. Św. Jan jest patronem chroniącym
przed powodzią. Fundatorzy tych rzeźb zapewne nie wywodzili się z ludu, z tej prostej przyczyny, że zwykłych mieszkańców wsi nie byłoby stać na taki wydatek. Zapewne zamówili i opłacili je właściciele chrzelickiego zamku. |