Tradycje i zwyczaje
Na Śląsku Opolskim występuje
wyjątkowo wiele obrzędów i zwyczajów, jako że pogranicza
kulturowe są z reguły bogatsze w zjawiska kulturowe niż centra
kraju. Tu, na Śląsku, przemieszczały się różne kultury, a
każda zostawiła po sobie jakiś ślad. Obrzędy i zwyczaje pielęgnowane
są przez mieszkańców gminy Dąbrowa.
Jednym z pierwszych zwyczajów wiosennych obchodzonym pod koniec
karnawału jest
WODZENIE NIEDŹWIEDZIA
Wtedy to po wsi chodzi korowód: na przodzie idzie niedźwiedź, za nim Listonosz, Kominiarz, Cyganka, Lekarz, Policjant, Strażak... Chodząc od domu do domu zbieraja jajka i pieniądze do puszki. Poza tym wypisują kary za nieporządek, czy "inne przestępstwa". Każda gospodyni obowiązkowo musi zatańczyć z niedźwiedziem. Do tańca przygrywają muzykanci z korowodu. Wodzenie niedźwiedzia kończy biesiadowanie przy jajecznicy usmażonej z zebranych podczas wodzenia jajek.
![]() |
||
Wodzenie
niedźwiedzia w latach sześćdziesiątych |
![]() |
||
Warto zwrócić uwagę na obrzęd
TOPIENIE MARZANNY
Obecnie jest on kultywowany przez uczniów szkół podstawowych. Dzień21 marca rozpoczyna wiosenne przedstawienie, po którym korowód z marzanną przemierza ulice wsi. Marzanna symbolizuje nadejście wiosny i kończącą ją zimę. Aby wszystkim przypomnieć o znaczeniu tego dnia młodzież, śpiewając piosenki, odwiedza każde gospodarstwo.
Ciekawym przedświątecznym zwyczajem jest
KLEKOTANIE
Od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty, trzy razy dziennie, młodzi chłopcy przechodzą ulicami wsi z kołatkami. Kołatki spełniają rolę milczących w tym czasie dzwonów - wzywaja na nabożeństwa wielkopostne.
Innym, dość mokrym zwyczajem świątecznym obchodzonym już nie tylko na Śląsku jest
SMINGUS DYNGUS
W nocy z niedzieli na poniedziałek chłopcy malują wapnem okna tych domów, w których mieszkają panny. Rankiem dziewczyny myją okna, a chłopcy czekają żeby je polać wodą. Dziewczęta w zamian dają chłopcom kolorowe pisanki oraz słodycze.
Zawsze we wrześniu na wsi obchodzone są
DOŻYNKI
(w języku miejscowym - żniwniok)
Gospodynie przygotowują koronę
żniwną, którą w dniu dożynek mieszkańcy niosą do kościoła
z domu wybranego rolnika. Następnie, w kościele udekorowanym
darami ziemi, odbywa się dziękczynna msza święta. Po południu
sprzed budynku straży pożarnej wyrusza korowód przebierańców
"prowadzony" przez koronę żniwną. Dzień kończą
rozgrywki sportowe, pokazy strażackie oraz spotkania przy kawie
i śląskim kołaczu na miejscowym boisku.
![]() |
![]() |
|||
Dożynki - około 1924 roku |
Dożynki w 1994 roku - Sławice |
|||
![]() |
![]() |
|||
Korona dożynkowa w roku 1996 - Sławice |
Wieczorem 11 listopada, w dniu Św. Marcina,
dzieci i młodzież spotykają się w kosciele
w Sławicach. Obchody święta rozpoczyna nabożeństwo podczas
którego ministranci prezentują scenkę z życia patrona tego
dnia. Następnie odbywa się pochód z pochodniami i lampionami
prowadzony przez jeźdźca na koniu. Uroczystość kończy się
spotkaniem przy ognisku. Uczestnicy pochodu spożywają parówki
z rogalem w kształcie podkowy. Zwyczaj ten, funkcjonujący
w Sławicach 11 lat, wprowadził obecny proboszcz parafii ks.
Piotr Kondziela.
Od 10 lat odbywają sie w Sławicach spotkania adwentowe organizowane przwz Koło Mniejszości Niemieckiej. Przy kawie i ślaskim kołaczu spotykająsię mieszkańcy Sławic, Półwsi i Wrzosek. Młodzież z naszej szkoły przedstawia polsko - niemiecki program artystyczny. W trakcie zapalane są cztery świece na wieńcu adwentowym symbolizujące cztery niedziele adwentu. Podczas spotkania śpiewane są pieśni adwentowe i kolędy w języku niemieckim i polskim.
Pielęgnowane
w gminie Dąbrowa zwyczaje dowodzą wielkiego przywiązania do
tego, co
w spadku pozostawiły pokolenia. Powinniśmy nadal - mimo
naszych problemów i codziennych trudności - odnosić się do
nich z największym uszanowaniem jako do drogich pamiątek po
naszych przodkach.