Historia Zespołu Szkół Chemicznych
w Kędzierzynie - Koźlu

Zespół Szkół Chemicznych w Kędzierzynie-Koźlu dzielnica Sławięcice istnieje już przeszło 50 lat.

Szkoła powstała w 1946 r. z inicjatywy władz wojewódzkich w Katowicach i organizacji młodzieżowych dla młodzieży doświadczonej wojną, która nie pasowała już do typowych szkół młodzieżowych. Była to młodzież mająca za sobą okrutne doświadczenia wyniesione z obozów, partyzantki czy przymusowej pracy, często nie mająca rodziny ani własnego domu. We wrześniu 1946 r. otwarto w Sławięcicach Młodzieżowy Ośrodek Szkoleniowy, który zapewniał młodzieży zamieszkanie oraz naukę w następujących szkołach:

W tym pierwszym roku było 690 uczniów oraz uczyło 29 nauczycieli pełnoetatowych. W lipcu 1947 r. 23 uczniów Liceum Ogólnokształcącego zdało egzamin dojrzałości i wszyscy absolwenci zdali egzaminy konkursowe na wyższe uczelnie. Pierwszym dyrektorem Młodzieżowego Ośrodka Szkoleniowego był Jerzy Beldoch. Ośrodek zorganizowany został w majątku byłego magnata Hohenlohe - budynki administracji i służby po wyremontowaniu nadawały się do użytkowania, a dyrekcję Ośrodka umieszczono w kilku pokojach na wpół zrujnowanego pałacu. Skromne, jak na ówczesne potrzeby Ośrodka dotacje, musiały być wspierane pracą młodzieży - naprawa i wykonywanie mebli, remonty budynków, praca w gospodarstwie rolnym i ogrodniczym. Hasłem Ośrodka było : nauka, praca, Ojczyzna.

Od początku istnienia MOS-u nawiązana została współpraca z miejscowym środowiskiem. Wielu mieszkańców znalazło zatrudnienie w działach gospodarczych Ośrodka. Młodzież pomagała mieszkańcom przy zasiewach i zbiorach, sprzątała park, pomagała przy gaszeniu pożarów oraz przy remontach ulic. W wybudowanym przez młodzież Teatrze Letnim koncentrowało się życie kulturalne i społeczne Sławięcic - tutaj odbywały się akademie, zebrania gminne, występy młodzieży oraz spektakle teatru opolskiego. Zespoły młodzieży docierały ze swoimi występami także do okolicznych wiosek. Ośrodek kilkakrotnie odwiedził wojewoda śląski gen. Aleksander Zawadzki - pierwszy raz we wrześniu 1946r, drugi raz w listopadzie 1947r. Dzięki tym wizytom Ośrodek otrzymał stałą dotacje finansową.
28 czerwca 1947 r. przekazano Ośrodkowi sztandar ufundowany przez Ministra Ziem Odzyskanych Władysława Gomułkę, premiera Józefa Cyrankiewicza, wojewodę śląskiego Aleksandra Zawadzkiego i inne ważne osoby. Ufundowanie i wręczenie młodzieży sztandaru podkreślało ogromne znaczenie Ośrodka dla regionu oraz docenianie przez władze starań i fachowości kadry kierowniczej i nauczycielskiej. W pierwszych dniach grudnia 1947 r. nastąpiło przejęcie Ośrodka przez Ministerstwo Handlu i Usług i nazwano go Państwowy Ośrodek Szkolenia Zawodowego, a w 1948 r. Ośrodek przejęty zostaje przez Centralny Zarząd Przemysłu Węglowego, a bezpośrednim opiekunem stało się Gliwickie Zjednoczenie Węglowe. Zlikwidowano wszystkie typy szkół pozostawiając tylko drugą klasę Gimnazjum Spółdzielczego, a utworzono Szkołę Przysposobienia Węglowego. Ze względu jednak na znaczną odległość, dzielącą szkołę od kopalni, w której młodzież miała odbywać praktykę, szkoła została przeniesiona do Zabrza. Młodzież górnicza przywiązała się do swoich nauczycieli i wychowawców, którzy stosowali zupełnie inne metody pracy wychowawczej niż w pozostałych szkołach górniczych, dlatego część młodzieży pozostała w Sławięcicach przenosząc się do innych klas.
We wrześniu 1949 r. szkołę przejmuje Centralny Zarząd Przemysłu Chemicznego. Ze względu na rozwój przemysłu chemicznego w rejonie Kędzierzyna zaistniała potrzeba kształcenia kadr dla tego przemysłu. Wykorzystano to powołując Gimnazjum Chemiczne i Liceum Chemiczne oraz Gimnazjum Mechaniczne. Dyrektorem został mgr Jan Blaut.
W marcu 1951r. zostały otwarte internaty w pawilonach leśnych, mogące pomieścić nawet 900 uczniów. Dobre warunki w internacie i odpowiedni poziom nauczania ściągały do Sławięcic młodzież z całej Polski. Z internatu korzystało wówczas 471 uczniów. Równocześnie rozpoczęto budowę nowej szkoły.

W 1952 r. powołano w miejsce istniejących szkół 4-letnie Technikum Chemiczne i Zasadniczą Szkołę Zawodową o specjalnościach: laborant chemiczny, aparatowy przemysłu chemicznego, ślusarz-tokarz, stolarz, elektromonter. Technikum Chemiczne kształciło chemików o specjalnościach: technologia syntezy organicznej, urządzenia i instalacje przemysłu chemicznego, technologia nawozów azotowych, technologia odczynników chemicznych, technologia procesów chemicznych, analiza chemiczna, aparatura kontrolno-pomiarowa i automatyka w przemyśle chemicznym, technologia przerobu ropy naftowej. Technikum kształciło także techników mechaników o specjalności budowa maszyn przemysłu chemicznego. Dyrektorem został Józef Norek.
W 1953 r. zaczęto oddawać do użytku nowe budynki. Szczęśliwe rozwiązanie architektoniczne odpowiadające wymogom szkolnym tworzyło kompleks budynków składających się z budynku szkolnego, laboratorium, sali gimnastycznej, stołówki i auli, 2 internatów, kotłowni i innych pomieszczeń gospodarczych. Budowę wszystkich budynków projektował inż. architekt Tomasz Zuber. W odróżnieniu od innych szkół - Sławięcice, poza personelem pedagogicznym, zatrudniały znaczną liczbę pracowników administracyjnych i fizycznych. Spowodowane to było rozrzuceniem internatów i szkół na wielkim terenie (około 12 ha), jak też wielką liczbą uczniów korzystających z internatu oraz uczestników kursów.
W roku szkolnym 1953/54 zespół pedagogiczny składał się z 42 nauczycieli, 28 pracowników administracyjnych i 83 pracowników fizycznych.

W 1957 r. szkołę przejęło Ministerstwo Oświaty i Wychowania, a bezpośrednią władzą stało się Kuratorium Oświaty i Wychowania i ustanowiono nazwę szkoły: Technikum Chemiczne i Zasadnicza Szkoła Zawodowa.
Dyrektorem był wówczas mgr Zdzisław Janicki, a w latach 1958-1963 dyrektorem był mgr Juliusz Mękicki.
W roku 1960 wydłużono cykl nauki w Technikum do 5 lat, a w Zasadniczej Szkole Zawodowej do 3 lat.. W 1963 r. dyrektorem został mgr Tadeusz Wilusz.

Od 1951 r. działało szkolne laboratorium chemiczne, którego kierownikami byli: mgr Juliusz Mękicki (do 1954r.), mgr Antoni Rajtar (do 1958r.), mgr Juliusz Wardejn (do 1963r.), mgr Zdzisław Czerwiec (do 1971r.), mgr Andrzej Kwiatkowski (do 1990r.), mgr Maria Kwiatkowska (do 1994r.), a aktualnie - mgr Urszula Ciosk-Rawluk.
W 1964 r. laboratorium uzyskało patent na produkcję odczynnika aqval, którego do dzisiaj jest jedynym producentem w Polsce. Dzięki tej produkcji możliwe było ciągłe dokupowanie nowych aparatów i sprzętu laboratoryjnego.

Od początku istnienia Szkoły działały także warsztaty szkolne. Kierownikami warsztatów byli : Edward Szewczyk ( 1958-1963), Leonard Kaczmarek ( 1963-1974), Władysław Głowacki (1974-1981), Witold Kot ( 1981-1989), Józef Pragłowski ( 1989-1993).
Pierwszym asortymentem produkowanym na warsztatach były nożyce, potem uruchomiono produkcję statywów laboratoryjnych, a następnie produkcję - jedyną w kraju - palników do spawania winiduru, według projektu inż. Musioła. Ich produkcja trwała do 1975 r. Następnie do produkcji wprowadzono stoły ślusarskie, żłobiarki, zwijarki do blach, ściągacze do łożysk i imadła ślusarskie, a później haki do podnoszenia kabli, które zamawiały kopalnie węgla kamiennego.
Warsztaty zostały w 1989 r. przekazane w dzierżawę Wojewódzkiemu Zakładowi Doskonalenia Zawodowego. Jednak po kilku latach WZDZ zrezygnował z dzierżawy i warsztaty znowu były własnością szkoły na prawach pracowni zajęć praktycznych. Świadczyły głównie usługi na rzecz szkoły. W roku 1997 warsztaty zostały zamknięte i zakończono kształcenie w zawodzie ślusarz.

Od 1946 r. pracował w Szkole nauczyciel muzyki i śpiewu mgr Bogumił Październy, który wraz z żoną Gertrudą (nauczycielką języka polskiego) prowadził chór, zespół wokalny, taneczny i muzyczny. W 1965 r. wszystkie te zespoły połączono w Zespół Pieśni i Tańca. Zespół osiągnął wtedy bardzo wysoki poziom artystyczny. Liczył w swoim szczytowym okresie 130 osób.
Występował nie tylko na szkolnych uroczystościach i akademiach, ale także na wielu uroczystościach w Kędzierzynie, Koźlu, Opolu. Średnia ilość występów w roku wynosiła 40 do 50, z czego 3/4 to były wyjazdy. Zespół miał repertuar różnorodny i bogaty: pieśni i tańce ludowe, wyjątki z operetek, utwory chóralne z repertuaru klasycznego, współczesne pieśni. Atmosfera w Zespole była zawsze wspaniała. W 1966 r. Zespół odbył turnee z występami w Łomży, w Białymstoku i w Suwałkach. W 1972 r. reprezentował powiat kozielski na koncercie jubileuszowym w Czeskim Cieszynie, a w 1975 r. reprezentował województwo opolskie na panoramie XXX- lecia w Warszawie oraz na II Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej-Kielce 75 i na Święcie Prasy Młodzieżowej i Sportowej w Rzeszowie.
W 1977 r. nagle umiera Prof. Październy i praktycznie jest to koniec świetności Zespołu.

W 1972 r. otworzono 4-letnie Liceum Zawodowe o specjalności mechanik obróbki skrawaniem.
W 1975 r. dyrektorem został mgr Władysław Mendel.

W 1976 r. powołano do życia Zespół Szkół Chemicznych, w skład którego weszły: Technikum Chemiczne, Liceum Zawodowe i Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz nowo utworzone 2-letnie Policealne Studium Zawodowe o specjalności technologia procesów chemicznych.
W następnych lata dokładano do Zespołu ciągle nowe szkoły. W 1979 r. przeniesiono do Sławięcic Zasadniczą Szkołę Zawodową oddziału PKS w Kędzierzynie - Koźlu o specjalności mechanik pojazdów samochodowych. Szkoła ta w latach następnych zwiększyła ilość klas i kształci fachowców nie tylko dla PKS, ale także dla MZK, Transbudu oraz działów transportu prawie wszystkich większych zakładów w mieście i na potrzeby prywatnych zakładów usługowych. W tym okresie wyremontowano i przebudowano obydwa internaty: dokonano podziału sal na mniejsze 4-osobowe pokoje, przebudowano łazienki i sanitariaty, odnowiono elewacje. W szkole wymieniono sieć elektryczną i centralnego ogrzewania. Wyremontowano kotłownię i wymieniono rurociąg parowy do warsztatów szkolnych.
W latach 1984-1986 dyrektorem był mgr inż. Jerzy Pilarski.

W 1987 r. otworzono Liceum Medyczne o specjalności technik analityki medycznej, które kształciło kadry dla potrzeb laboratoriów medycznych naszego miasta i okolicy. W 1992 r. utworzono Liceum Ogólnokształcące, a w następnym roku zrezygnowano z kontynuacji LO i przeniesiono z Kędzierzyna do Sławięcic Liceum Ekonomiczne.

Przez cały czas działają w Szkole kółka recytatorskie i teatralne. Młodzież każdego roku bierze udział w regionalnych konkursach recytatorskich, zdobywając nagrody i wyróżnienia. Apele okolicznościowe zawsze są przygotowywane bardzo starannie i są to często małe spektakle teatralne lub kabaretowe. Szkoła utrzymuje także stały kontakt z Teatrem Ziemi Opolskiej oraz często odbywają się spotkania z pisarzami i działaczami różnych organizacji. W celu informowania młodzieży o życiu Szkoły oraz o problemach interesujących młodzież były i są wydawane gazetki szkolne.

Od samego początku także zajęcia sportowe były bardzo dobrze zorganizowane. Już w latach pięćdziesiątych działały w Szkole następujące sekcje: piłka nożna i siatkowa, pływacka, bokserska, szermiercza, lekkoatletyczna, gimnastyczna, hokeja na lodzie. Przez cały czas istnienia Szkoły nasi sportowcy odnosili sukcesy w wielu dyscyplinach. Na wyróżnienie zasługuje sekcja strzelecka, która przez cały czas jest jedną z najlepszych w województwie, a niektórzy uczniowie odnosili także sukcesy na zawodach krajowych i reprezentowali Szkołę na zawodach międzynarodowych. Przez wiele lat jej opiekunem był Bolesław Winnicki, a później mgr Władysław Mendel.

W Szkole działają cały czas także różne kółka przedmiotowe skupiające młodzież chcącą poszerzyć swoje wiadomości z danego przedmiotu i przygotowującą się do konkursów i olimpiad przedmiotowych. Pod kierunkiem nauczycieli przedmiotów chemicznych każdego roku uczniowie wykonują wiele pomocy naukowych w ramach przygotowania prac dyplomowych. Uczniowie biorą także każdego roku udział w Olimpiadzie Chemicznej i rejonowych konkursach chemicznych osiągając w nich bardzo dobre wyniki. Także w konkursach i olimpiadach matematycznych i ekonomicznych uczniowie osiągają bardzo dobre wyniki.

Od 1986r. dyrektorem jest mgr Jan Król.
Obecnie funkcję wicedyrektorów pełnią: mgr Danuta Lubczyńska i mgr Krystyna Gęborys-Indyka. Aktualnie w Zespole uczy się około 900 uczniów w następujących szkołach:

  1. Technikum Chemiczne o specjalnościach: technik analityk, technik technologii chemicznej, technik ochrony środowiska;
  2. Liceum Ekonomiczne w zawodzie: technik ekonomista o specjalności finanse i rachunkowość;
  3. Liceum Ogólnokształcące Nr 3;
  4. Liceum Techniczne o profilu ekonomiczno-administracyjnym;
  5. Liceum Handlowe w zawodzie technik handlowiec;
  6. Liceum Zawodowe o specjalności administracyjno-biurowej;
  7. Publiczne Gimnazjum Nr 8;
  8. Szkoła Zasadnicza w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych i laborant chemiczny;
  9. Liceum Ekonomiczne dla Dorosłych o specjalności finanse i rachunkowość.
  10. W budynku Szkoły mieści się również Niepubliczna Policealna Szkoła Ekonomiczna dla Dorosłych o specjalności finanse i rachunkowość oraz ekonomika i organizacja przedsiębiorstw.

W związku z istnieniem Liceum Ekonomicznego i Handlowego zostały zorganizowane dwie pracownie maszynopisania oraz dwie pracownie komputerowe.
Także Gimnazjum ma swoją pracownie komputerową, otrzymaną od Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach akcji: 'Pracownia komputerowa w każdym gimnazjum'.

Za całokształt pracy i osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w 1981 r. sztandar Zespołu Szkół Chemicznych udekorowany został odznaką honorową "Zasłużonemu Opolszczyźnie".
Także wielu nauczycieli za swoją pracę dydaktyczno - wychowawczą i społeczną otrzymało najwyższe odznaczenia państwowe i resortowe oraz nagrody Ministra i Kuratora.

O tym jak miło absolwenci wspominają szkołę świadczą często organizowane zjazdy klasowe i szkolne. I szkolny zjazd odbył się w 1964 r. Absolwenci ufundowali Szkole nowy sztandar i zostawili przy głównym wejściu do budynku szkolnego pamiątkową tablicę.
II zjazd odbył się 13-14 czerwca 1971 r.
III zjazd odbył się 12 października 1996 r. Absolwenci zostawili po sobie pamiątkową tablicę przy głównym wejściu.